Eggermont Van Eyndhoven Crommen Geelhand Barbaix

Wat als VLABEL niet reageert op een bezwaarschrift?

| Ayfer Aydogan

Na het overlijden van zijn vader heeft Peter tijdig een aangifte nalatenschap ingediend. Op 4 april 2022 heeft VLABEL per post een aanslagbiljet erfbelasting verzonden. Peter heeft bedenkingen bij de aanslag en wil protesteren. Hoe moet Peter dat doen?

De belastingplichtige die niet akkoord is met de aanslag erfbelasting, moet een schriftelijk en gemotiveerd bezwaarschrift indienen bij VLABEL. Dat kan per post maar ook online. Op de keerzijde van het aanslagbiljet staat vermeld dat de belastingplichtige (of zijn mandataris) het bezwaarschrift ook moet ondertekenen. Dit staat nochtans niet vermeld in de Vlaamse Codex Fiscaliteit.

Wanneer moet Peter het bezwaarschrift indienen?

Binnen de drie maanden na de derde werkdag die volgt op de verzendingsdatum vermeld op het aanslagbiljet. In casu moet Peter uiterlijk op 7 juli 2022 het bezwaarschrift indienen. Omdat de bezwaartermijn een vervaltermijn is, mag de belastingplichtige niet te laat zijn. De aanslag wordt dan immers definitief en kan niet meer voor de rechtbank worden betwist. De uitputting van het administratief beroep is noodzakelijk om nog een gerechtelijke procedure te kunnen voeren.

Wanneer krijgt Peter antwoord op zijn bezwaarschrift?

VLABEL stuurt een ontvangstmelding na ontvangst van het bezwaarschrift. In de praktijk volgt die melding soms al na een week nadat het bezwaarschrift per post is verstuurd, maar soms ook pas na een maand. De melding van VLABEL is ook beperkt tot de loutere mededeling dat het bezwaarschrift is ontvangen. Er wordt niet aangegeven wanneer VLABEL een beslissing zal nemen. De Vlaamse Codex Fiscaliteit bepaalt immers niet wat de behandeltijd is voor VLABEL, wat in schril contrast staat met de strikte termijn die aan de belastingplichtige is opgelegd om een bezwaarschrift in te dienen.

Peter wacht al maanden op een beslissing van VLABEL maar er komt niets. Wat kan hij doen?

Als VLABEL 6 maanden na de ontvangst van het bezwaarschrift (dus niet na de verzending ervan!) nog geen beslissing heeft genomen, kan de belastingplichtige een gerechtelijke procedure starten.(1) In de praktijk wil een belastingplichtige dit vaak niet doen omdat een gerechtelijke procedure lang duurt en kosten met zich brengt. Blijven wachten op de beslissing van VLABEL geniet de voorkeur.

Toch kan het in bepaalde gevallen verstandig zijn om dan wel meteen een gerechtelijke procedure te starten, zoals hierna zal blijken.

Wanneer VLABEL een negatieve beslissing neemt inzake de bezwaren van de belastingplichtige, die (binnen de drie maanden) na die beslissing een gerechtelijke procedure start en wanneer de rechtbank de aanslag vernietigt (om een andere reden dan verjaring), kan VLABEL binnen de 6 maanden vanaf de rechterlijke beslissing een subsidiaire aanslag vestigen. Op basis van dezelfde belastingelementen als in de initiële aanslag, zou er dus toch belasting verschuldigd kunnen zijn.

De mogelijkheid om een subsidiaire aanslag te vestigen na de gerechtelijke vernietiging van de initiële aanslag is er echter niet wanneer VLABEL geen beslissing inzake het bezwaarschrift heeft genomen. Artikel 3.7.0.0.2, §2 VCF laat een subsidiaire aanslag immers enkel toe wanneer de belastingplichtige ‘tegen een beslissing van het bevoegde personeelslid’ een gerechtelijke vordering instelt en dus niet indien er geen dergelijke beslissing (inzake het bezwaarschrift) is. Door het starten van de gerechtelijke procedure is de beslissingsbevoegdheid aan VLABEL onttrokken. Hertaxatie is niet meer mogelijk. Het Hof van Beroep te Gent heeft dit bevestigd in zijn arrest van 5 mei 2020.

Men dient zich dus goed te beraden: indien de kans bestaat dat de aanslag in een gerechtelijke procedure wordt vernietigd maar er redenen voor VLABEL zouden zijn om een subsidiaire aanslag te vestigen, bewandelt de belastingplichtige die na 6 maanden nog steeds geen antwoord van VLABEL heeft op zijn bezwaarschrift misschien toch beter de gerechtelijke weg. Geduld is immers een mooie deugd maar niet steeds wijs.

Ayfer Aydogan

(1) De termijn van 6 maanden wordt verlengd met 3 maanden indien de betwiste aanslag ambtshalve is gevestigd.